O ocenę przyszłorocznych przymiarek budżetowych poprosiliśmy Wiesława Stelmacha, Skarbnika Miasta.
– Jaki będzie przyszłoroczny budżet Suwałk?
– Pandemia koronawirusa COVID-19 wywarła bardzo negatywny wpływ na dochody budżetów samorządowych, lecz nie jest to jedyna przyczyna pogorszenia w bieżącym roku ich kondycji finansowej. Zmiany jakie wprowadzono w systemie podatkowym (PIT) w ubiegłym roku, polegające na obniżeniu najniższej stawki podatkowej do 17%, zwolnienie młodych do 26 roku życia z tego podatku oraz zwiększenie kwoty wolnej z jednoczesnym regresem w rozwoju gospodarki spowodowało, że w bieżącym roku do budżetów samorządowych, w tym do budżetu miasta Suwałk wpłynęło znacznie mniej środków niż w roku ubiegłym. W Suwałkach kwota dochodów z tego tytułu za 10 miesięcy br. jest mniejsza niż w roku ubiegłym o ponad 3,6 mln zł. W połączeniu z brakiem dochodów uzyskiwanych przez jednostki budżetowe miasta (zwłaszcza OSiR) oraz instytucje kultury (przede wszystkim SOK) spowodowało, że mamy znacznie mniej środków na finansowanie założonych wydatków budżetowych. W maju i wrześniu na wniosek Prezydenta Miasta, suwalska Rada Miejska zmniejszyła dochody i wydatki budżetowe, w takim stopniu by zapewnić stabilną sytuację finansową miasta.
Ponadto, na zmniejszenie dochodów wpłynęło udzielenie pomocy przedsiębiorcom najbardziej dotkniętym skutkami pandemii. Polegała ona na częściowym zwolnieniu z podatku od nieruchomości niektórych branż, które z mocy prawa nie mogły prowadzić normalnej działalności, umorzono podatek oraz rozłożono go na raty lub odroczono termin jego płatności, łącznie na kwotę ponad 1 mln zł. Oprócz tego obniżono czynsz lub go nie pobrano od przedsiębiorców działających na targowiskach miejskich, w obiektach OSiR oraz zasobach lokalowych miasta zarządzanych przez ZBM TBS Sp. z o.o.
Rozwój sytuacji epidemicznej i związane w związku z tym restrykcje w prowadzeniu działalności gospodarczej będą determinować dalsze rozwiązania dotyczące pomocy dla suwalskich przedsiębiorców. Są one jednak ograniczone normami prawnymi dotyczącymi działalności samorządu oraz sytuacją finansową suwalskiego samorządu.
– Co w realizacji przyszłorocznego budżetu może być najtrudniejsze?
– 14 listopada Prezydent Miasta Suwałk podpisał zarządzenie określające projekt budżetu naszego miasta na 2021 r. Jest to jeden z najtrudniejszych projektów budżetu miasta nad jakim pracowałem na przestrzeni 20 lat pracy w suwalskim samorządzie. Wynika to przede wszystkim z nieprzewidywalności rozwoju sytuacji ekonomicznej jaka będzie miała miejsce w 2021 r. w kraju i w naszym mieście.
Projekt ten przewiduje dochody budżetowe w kwocie 502,3 mln zł oraz wydatki 516,6 mln zł. Jest to budżet z deficytem w wysokości 14,3 mln zł. Pozytywnym jest to, że chociaż skromna, ale występuje nadwyżka operacyjna, czyli dochody bieżące są wyższe od wydatków bieżących o kwotę 7,8 mln zł. Jest to najniższa kwota nadwyżki od wielu lat. Kształtowała się ona przeważnie na poziomie około 30 mln zł. Nadwyżka ta jest obligatoryjnym wymogiem ustawowym, niezbędnym do uchwalenia budżetu przez radę miejską.
Najwyższą pozycją dochodów są dochody własne miasta, a więc podatki i opłaty lokalne, udziały w podatkach państwowych (PIT i CIT) oraz dochody jednostek budżetowych miasta, świadczących usługi na rzecz naszych mieszkańców oraz środków ze sprzedaży mienia komunalnego. Wyniosą one blisko 212,2 mln zł. Ponadto do budżetu wpłyną subwencje z budżetu państwa w kwocie 129,2 mln zł, w tym na finansowanie zadań oświatowych ponad 111 mln zł oraz dotacje w kwocie 161 mln zł na finansowanie przez państwo przede wszystkim zadań zleconych naszemu samorządowi oraz wsparcie zadań własnych.
Powyższe środki przeznaczone zostaną na finansowanie wydatków bieżących (bez inwestycji) w zakresie:
– oświaty i wychowania – 161,4 mln zł,
– rodziny (w tym 500+) – 119,6 mln zł,
– pomocy społecznej – 30,2 mln zł,
– gospodarki komunalnej – 20,4 mln zł,
– kultury fizycznej i sportu – 19,4 mln zł,
– dróg i komunikacji miejskiej – 18,3 mln zł,
– kultury – 13,7 mln zł.
Na finansowanie różnego rodzaju inwestycji przewidziano środki w kwocie 57,7 mln zł. Należy również podkreślić, że w przyszłorocznym budżecie nie przewiduje się wzorem budżetu państwa środków na podwyżki wynagrodzeń. Zabezpieczono natomiast środki na sfinansowanie podwyżki minimalnego wynagrodzenia (do kwoty 2 800 zł) dla ponad 600 najmniej zarabiających pracowników. Koszt tej operacji to blisko 2,2 mln zł. W związku z wejściem w życie przepisów dotyczących Pracowniczych Programów Kapitałowych (oszczędzanie na przyszłą emeryturę) w budżecie należało również zabezpieczyć środki na pokrycie skutków wdrożenia tego programu w kwocie ponad 2,23 mln zł. Ograniczono również do niezbędnego minimum inne wydatki bieżące sfery budżetowej. Jak już zaznaczyłem na wstępie projekt budżetu miasta na 2021 r. zamyka się deficytem, który sfinansowany zostanie przede wszystkim kredytem bankowym w kwocie ponad 12 mln zł oraz z pozostałych źródeł, kwota 2,2 mln zł. Zaciągnięty zostanie również kredyt na spłatę wcześniej zaciągniętych zobowiązań pożyczkowych w kwocie blisko 16,7 mln zł.
Szacujemy, że wysokość długu miasta na koniec 2021 r., przy założeniu, że kredyt zaciągnięty zostanie w pełnej wysokości wyniesie 239,5 mln zł, tj. 47,7% planowanych na przyszły rok dochodów budżetowych. Procedowana obecnie w Sejmie zmiana przepisów ustawowych w związku z możliwymi dalszymi negatywnymi skutkami pandemii COVID – 19 dla finansów samorządowych zwiększa możliwy próg zadłużenia samorządów do 80% planowanych dochodów.
– Co w takim razie z inwestycjami?
– Jak już uprzednio wspomniałem, pomimo trudnej sytuacji finansowej na realizację inwestycji już rozpoczętych w bieżącym roku oraz tych, których realizacja rozpocznie się w 2021 roku planujemy przeznaczyć kwotę 57,7 mln zł.
Koncentrujemy się głównie na realizacji tych zadań, na realizację których pozyskaliśmy środki zewnętrzne, w tym przede wszystkim z Unii Europejskiej (ok. 27,9 mln zł) oraz w zdecydowanie mniejszym stopniu z budżetu państwa. Będą to przede wszystkim zadania dotyczące:
– modernizacji systemu komunikacji miejskiej, w tym zakup autobusów ekologicznych napędzanych gazem ziemnym, około 32 mln zł,
– budowy nowych ulic oraz sygnalizacji świetlnej, ponad 6 mln zł,
– modernizacji budynku mieszkalnego, 2 mln zł,
– modernizacji budynku UM przy ul. Noniewicza, 1,8 mln zł,
– modernizacji basenu przy Szkole Podstawowej nr 10, 1,9 mln zł oraz wiele innych inwestycji dotyczących obiektów oświatowych na łączną kwotę blisko 2,3 mln zł.
Ponadto realizowane będą zadania wyłonione w ramach Budżetu Obywatelskiego na łączną kwotę 2,6 mln zł. Katalog zadań do realizacji w 2021 r. może być zwiększony w trakcie roku, w przypadku pozyskania środków na ich współfinansowanie ze źródeł zewnętrznych.
Zapraszam do zapoznania się ze szczegółowymi danymi dot. projektu budżetu miasta na 2021 r., które zamieszczone są na stronie internetowej miasta.
– Dziękuję za rozmowę.
Projekt budżetu Suwałk na 2021 r.
„Budżet optymalny, skrojony na miarę naszych możliwości, kontynuujący rozwój miasta z poprzednich lat, budżet prorozwojowy i stabilny” – tak można określić projekt Budżetu Miasta Suwałki na 2021 rok. Budżet wynoszący ponad 0,5 mld zł, podwyżki wynagrodzeń minimalnych, brak wzrostu wydatków na administrację, wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych, inwestycje na blisko 58 mln zł oraz kontynuacja działań i programów z poprzednich lat. To tylko kilka z propozycji przyszłorocznego budżetu Miasta Suwałki, który zostanie przedłoży Radnym Rady Miejskiej. Czesław Renkiewicz, Prezydent Suwałk wspólnie ze Skarbnikiem Miasta Wiesławem Stelmachem zaprezentowali propozycję budżetu dziennikarzom na konferencji prasowej w formie zdalnej.
– Ten budżet na pewno nie zaspokoi wszystkich naszych potrzeb. Musimy myśleć o stabilnym rozwoju Suwałk. Decyzje zapadające na poziomie centralnym oraz pandemia koronawirusa powodują różnego rodzaju zmiany w naszych dochodach zarówno własnych jak i tych pochodzących z dotacji czy subwencji. Jednak uspokajam. Finanse miasta są bezpieczne – mówił Czesław Renkiewicz, Prezydent Suwałk.
- Dochody to 502 295 569 zł – bieżące – 466 647 494 zł, a majątkowe – 35 648 075 zł, min.: środki z Unii Europejskiej – 27 933 082 zł.
- Wydatki to 516 555 287 zł, bieżące 458 805 453 zł, a majątkowe – 57 749 834 zł.
- Deficyt czyli różnica pomiędzy dochodami a wydatkami to 14 259 718 zł. Pokryty on zostanie w z kredytu, wolnych środków i spłat pożyczek udzielonych w latach ubiegłych.
Ze szczegółami dotyczącymi poszczególnych wydatków i dochodów w projekcie Budżetu Miasta na rok 2021 można zapoznać się na poniższych slajdach.