Widowisko historyczne "Obława Augustowska- Lipiec 1945"

20 lipca w 80. rocznicę masowych aresztowań mieszkańców Suwalszczyzny w lipcu 1945 r., nazywanych Obławą Augustowską, w pobliżu pomnika ofiar w Gibach rekonstruktorzy zaprezentowali widowisko historyczne „Obława Augustowska – Lipiec 1945”. Widowisko oparto na prawdziwych wydarzeniach związanych z obławą i aresztowaniami mieszkańców powiatów augustowskiego, suwalskiego, sejneńskiego i części sokólskiego. Przygotowali je: białostocki oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Gmina Giby, OSP w Gibach, Muzeum Okręgowe w Suwałkach, a także Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe oraz Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Suwałki”. Przed 10 laty podobne widowisko historyczne „Obława Augustowska-lipiec 1945” zostało wydarzeniem historycznym 2015 roku w plebiscycie zorganizowanym przez Muzeum Historii Polski.

20 lipca przed inscenizacją liczni mieszkańcy i zaproszeni goście wzięli udział w mszy św. w kościele pw. Św. Anny, a potem w oficjalnych uroczystościach przy pomniku w Gibach. Głos zabrali m.in. były prezydent RP Bronisław Komorowski, członek Komitetu Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r. Piotr Bajer oraz przedstawiciele władz samorządowych i państwowych.

Obława z lipca 1945 r. na Suwalszczyźnie, nazywana Obławą Augustowską, była największą masową zbrodnią popełnioną na cywilach w Europie pomiędzy zakończeniem II wojny światowej a wybuchem wojen bałkańskich w latach 90-tych. Od 12 do 20 lipca 1945 r. wojska 3 Frontu Białoruskiego przy wsparciu pododdziałów Wojska Polskiego i funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa przeprowadziły wielką obławę w lasach augustowskich i na pograniczu polsko-białorusko-litewskim. Objęła ona tereny powiatów augustowskiego i suwalskiego, Grodzieńszczyznę, a na Litwie powiat łoździejski. Mimo, że od tych tragicznych wydarzeń mija już 80 lat, to wciąż nie znamy miejsca pochówku zaginionych 592 Polaków. Jak dotąd najwięcej informacji o tych tragicznych wydarzeniach zebrał powstały w 1987 r. Obywatelski Komitet Poszukiwań Mieszkańców Suwalszczyzny Zaginionych w Lipcu 1945 r., którego najaktywniejszymi członkami byli: Stanisław Kowalczyk, Mirosław Basiewicz i Piotr Bajer.

fot. Muzeum Okręgowe w Suwałkach