22 stycznia w samo południe przy pomniku na Górze Szubienicznej w Suwałkach rozpoczną się obchody 160 rocznicy wybuchu powstania styczniowego. W programie m.in. modlitwa i złożenie kwiatów.

Prezydent Miasta Suwałk oraz Przewodniczący Rady Miejskiej w Suwałkach zapraszają na uroczystości z okazji 160. rocznicy Powstania Styczniowego,

które odbędzie się 22 stycznia pod pomnikiem na Górze Szubienicznej przy ul. Bakałarzewskiej w Suwałkach

Program:

12.00 – odegranie i odśpiewanie hymnu państwowego

12.05 – wystąpienie Prezydenta Miasta Suwałk i zaproszonych gości

12.20 – wystąpienie przedstawiciela Augustowsko-Suwalskiego Towarzystwa Naukowego

12.25 – modlitwa

12.35 – złożenie kwiatów pod pomnikiem

Patrol konny w strojach z epoki wystawi Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Garnizon Suwałki” wspólnie z przedstawicielami służby leśnej powiatu augustowskiego.

**************

Powstanie styczniowe na Suwalszczyźnie zaczęło się później niż na innych ziemiach polskich. Według obliczeń władz rosyjskich do 28 kwietnia 1863 r. do powstanie zbiegło stu mieszkańców Suwałk. Jak napisano w książce „Suwałki- miasto nad Czarną Hańczą” w kwietniu 1863 r. szef suwalskiej żandarmerii pisał, że:” na ulicach w Suwałkach nie spotkasz młodego człowieka, w zarządzie miejskim nie ma kto przepisywać papierów, w gimnazjum nie ma uczniów w czterech  wyższych klasach(…)”. Mieszkańcy Suwałk nie widzieli walk powstańczych z wojskami rosyjskimi, nie słyszeli też zapewne odgłosów pola bitwy, gdyż do najbliższych potyczek doszło pod Żywą Wodą, Krasnopolem i Olszanką. Suwalczanie byli za to świadkami egzekucji powstańców. Do pierwszej doszło 4 sierpnia 1863 r. Na tzw. Górze Szubienicznej zostali powieszeni żandarmi: Marcin Gąglewski, Franciszek Krejczman, Jan Staśkiewicz i Jan Wysocki. Według Krzysztofa Skłodowskiego w Suwałkach stracono jeszcze:

9 października 1863 – Feliks Żochowski

2 grudnia 1863 – Stanisław Bolesław Jaskołd, Karol Ludwik Jerzy Piotrowski (ta egzekucja dwóch powstańców odbyła się w centrum Suwałk), Józef Chonesta
15 lutego 1864 – Jan Krasiński
17 lutego 1864 – Henryk Bielawski
14 marca 1864 – Lejb Mordkowicz Lejbman
1 kwietnia 1864 – Teodor Błachinych
8 kwietnia 1864 – Bułatow
9 kwietnia 1864 – Juliusz Letowt
13 kwietnia 1864 – ks. Jerzy Dajlida
19 kwietnia 1864 – Konstanty Narzymski
26 kwietnia 1864 – Edward Gordacki, Teofil Mikucki, Baltazar Rutkowski
27 kwietnia 1864 – Leon Szamkow

W Suwałkach stracono 20 powstańców, w tym trzynastu przez powieszenie, a siedmiu rozstrzelano. 11 listopada 2004 r. w miejscu straceń powstańców styczniowych na Górze Szubienicznej odsłonięto pomnik (cztery betonowe krzyże) poświęcony Powstańcom Styczniowym 1863 roku z inicjatywy Augustowsko- Suwalskiego Towarzystwa Naukowego. Do drugiej wojny światowej stał tam drewniany krzyż. Autorami pomnika są architekci Halina Kopeć i Andrzej Leszek Szulc, konstruktorem – Sławomir Klimko. Tablicę okolicznościową wykonał Jan Góral, a betonowe odlewy krzyży Przedsiębiorstwo Budowlano-Handlowe „Betrom” w Suwałkach, pod kierownictwem Henryka Romańczuka.

fot. archiwum-obchody 150. rocznicy powstania styczniowego w Suwałkach