Duże przedsięwzięcie plenerowe miało miejsce na półwyspie wigierskim w słoneczną niedzielę 21 maja. Wszystko za sprawą rządowego programu Laboratoria Przyszłości, który pozwolił na zorganizowanie I Festiwalu Jaćwieskiego pod przewodnim hasłem „Jaćwingowie – nieznani Wikingowie z Suwalszczyzny”.

Jego realizatorem było Centrum Govtech, które w ramach cyklu Via Culturalia uzyskało patronat Europy Karpat. Głównym celem Festiwalu była promocja historii i kultury Jaćwingów oraz suwalskiego regionu oraz zainteresowanie historycznym rodem turystów z różnych części kraju i zagranicy.

Jak powiedziała pomysłodawczyni festiwalu, pełnomocnik premiera ds. GovTech oraz ministra edukacji i nauki ds. transformacji cyfrowej Justyna Orłowska:

– Impreza to połączenie nowoczesności z tradycjami drzemiącymi w Suwalszczyźnie. Mimo tego, że Jaćwingowie nie byli naszą przyszłością słowiańską, to tu przywędrowali i wytworzyli bardzo ciekawe rozwiązania cywilizacyjne, które są poznawane poprzez badania archeologiczne (…). Suwalszczyzna to nadal nieodkryta historia sagi Jaćwingów, walecznego bałtyjskiego ludu, który zamieszkiwał te ziemie. Skandynawowie mają Wikingów, my mamy Jaćwingów. Powinniśmy o nich mówić, promować ich, a także łączyć ich z przeszłością.

 

Do idei promocji wartości, którą jest historia Jaćwingów nawiązywali także goście Festiwalu, którzy zwracali uwagę, że nieodkryte historie osadnictwa mogą promować Suwałki i region na wzór Wikingów w grach video, serialach, komiksach czy książkach oraz poprzez organizację pikników, festiwali czy festynów. Najbliższe wydarzenie tego typu odbędzie się już niedługo i będzie to 29 edycja Jaćwieskiego Festynu Archeologicznego. Dzięki współpracy miasta z Centrum Govtech uda się uzyskać na tegoroczną edycję wsparcie organizacyjne oraz finansowe.

Głos zabierali: poseł Jarosław Zieliński i prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz.

– Chcemy promować piękną bajeczną Suwalszczyznę poprzez połączenie tej odległej historii z nowoczesnością i np. grami informatycznymi, co pozwoli zachęcać między innymi młodzież do  zainteresowania się tą krainą – powiedział prezydent Cz. Renkiewicz

Ponadto uczestnikami Festiwalu byli: starosta Suwalski Witold Kowalewski, przewodniczący Rady Miejskiej Zdzisław Przełomiec oraz zastępca prezydenta Suwałk Roman Rynkowski i wójt Gminy Suwałki Zbigniew Mackiewicz.

Niedzielny festiwal na Wigrach miał bardzo bogaty program. Rozpoczął się pokazem walk historycznych rycerzy. Można było też zobaczyć wioskę wojowników, warsztat kowala oraz zbrojownię. Do dyspozycji były warsztaty i pokazy, które przybliżały kulturę i historię tego ludu oraz dawały możliwość nauczenia się  tradycyjnych jaćwieskich technik rękodzielniczych. Była także nowoczesna technologia za sprawą ekipy edukatorów Mobilnych Laboratoriów Przyszłości. To właśnie oni przy pomocy dzisiejszych standardów technologicznych prezentowali przedmioty związane z Jaćwingami, które po procesie trójwymiarowego skanningu były następnie wykonywane na drukarkach 3D. W ofercie znalazły się także regionalne potrawy oraz liczne gry i zabawy dla dzieci oraz ich rodziców. Na scenie wystąpił ponadto zespół Susz, z bardzo ciekawym programem wielogatunkowych utworów.

Jaćwingowie byli ludem wojowniczym, blisko spokrewnionym z Prusami i Litwinami, zamieszkującym do późnego średniowiecza obszar pomiędzy środkowym Niemnem, Narwią a Wielkimi Jeziorami Mazurskimi. Ślady osadnictwa na terenach zamieszkanych datowane są na VIII-IX w. n.e. W wyniku walk z Rusinami, Polakami i Krzyżakami oraz akcji kolonizacyjnej obszar Jaćwieży pomniejszał się, by na ostatnim etapie  objąć rejon dzisiejszych Suwałk, Augustowa, Sejn oraz Ełku i Olecka. Ostatecznie na mocy traktatu mełneńskiego w 1422 r. Jaćwingowie  zostali przejęci przez Zakon i Wielkie Księstwo Litewskie. Jednym ze znacznych ośrodków Jaćwieży był gród w Szurpiłach. Ponadto w latach 50-tych i 60-tych XX wieku odkryto i przebadano cmentarzysko kurhanowe w miejscowości Szwajcaria k. Suwałk, które pochodzi z okresu rzymskiego i wędrówek ludów. Od 1999 r. odbywa się tu Jaćwieski Festyn Archeologiczny.