W Suwałkach po raz pierwszy obchodzono Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.

14 czerwca pod Pomnikiem Straceń przy ul. Sejneńskiej spotkali się przedstawiciele samorządu oraz reprezentanci szkół podstawowych i średnich, by oddać hołdu ofiarom ludobójstwa dokonywanym w niemieckich obozach zagłady. Miało miejsce okolicznościowe wystąpienie oraz złożenie kwiatów i zapalenie zniczy.

W uroczystości udział wzięli: prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz i zastępca prezydenta Roman Rynkowski, przewodniczący Rady Miejskiej Zdzisław Przełomiec z radnym Jarosławem Schabieńskim oraz naczelnicy wydziału oświaty i wychowania oraz kultury, sportu i turystyki a także promocji oraz komendant Straży Miejskiej i reprezentacje dyrekcji i uczniów szkół SP nr 6 i ZST.

Coroczne święto Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady uchwalone zostało przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 8 czerwca 2006 r. w celu upamiętnienia przybycia pierwszego masowego transportu 728 więźniów z Tarnowa do nowo założonego obozu KL Auschwitz. Dokładnie 83 lata temu 14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z tarnowskiego więzienia do KL Auschwitz pierwszy transport więźniów politycznych. Wśród 728 uwięzionych znalazły się osoby z południowych ziem okupowanej Polski, żołnierze polskiego września, członkowie organizacji podziemnych, młodzież gimnazjalna i studencka oraz niewielka grupa polskich Żydów.

Właśnie ten dzień ten uznawany jest za początek funkcjonowania obozu. W uchwale sejmowej z 2006 r. przywołano nazwiska posłów na Sejm z czasów II Rzeczypospolitej, którzy w Auschwitz stracili życie. Ponadto  Izba przypomniała słowa papieża Benedykta XVI, który podczas pielgrzymki do Polski odwiedził teren byłego niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz: „Łączymy się w uczuciach ze słowami papieża Benedykta XVI o nauce, która dla przyszłości ludzkości płynie z miejsca, gdzie nienawiść do ludzi doszła do swych najdalszych granic” – głosi treść dokumentu.

Uzasadniając potrzebę kultywowania pamięci o tragedii narodowej sprzed 83 lat Cz. Renkiewicz, prezydent Suwałk powiedział do uczniów i pozostałych uczestników uroczystości:

– Choć święto to ma 17 lat, to spotykamy się po raz pierwszy. Jest ku temu powód, ale także miejsce jest właściwe, bo okupione cierpieniem, ludzką kaźnią. Dziękuję dyrekcji szkół i uczniom za tę obecność. Wyrażam także podziękowanie panu radnemu J. Schabieńskiemu za inicjatywę w tym zakresie. W tym symbolicznym dniu rozpoczęcia zbrodniczej działalności Auschwit,z zobowiązani jesteśmy pamiętać o każdej ofierze, która została zgładzona przez hitlerowskich oprawców za drutami obozów koncentracyjnych, niezależnie od jej narodowości, pochodzenia społecznego czy wyznania. Funkcjonowanie machiny eksterminacji, którą stworzyli Niemcy, musi zostać zapamiętane jako jedna z największych przestróg dla ludzkości.

Jak oceniają historycy w ciągu 5 lat istnienia obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu (1940 – 1945) zginęło w nim 1 – 1,5 mln ludzi. Większość ofiar – ok. 1,35 mln – stanowili Żydzi, w tym wielu obywateli Polski. W KL Auschwitz pod koniec sierpnia 1941 r. przeprowadzono próbę użycia gazu cyklon B, a sposób ten stał się główną przyczyną śmierci tysięcy więźniów. W drugiej połowie 1941 r. ruszyła budowa ogromnego obozu Birkenau, który odegrał jedną z kluczowych ról w ludobójczym planie „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”. Łącznie kompleks obozów Auschwitz-Birkenau działał do momentu wkroczenia na jego teren żołnierzy Armii Czerwonej 27 stycznia 1945 r. Od początku swojego istnienia był straszliwym miejscem zagłady wielu ludzi różnych narodowości, do którego bez przerwy napływały nowe transporty, głównie Żydów, zasilające obóz w siłę roboczą. Stał się on najbardziej znanym na całym świecie symbolem hitlerowskiego ludobójstwa, w szczególności zagłady Żydów. Już po zakończeniu II wojny światowej nie brakowało głosów, że należy zlikwidować wszelkie pozostałości po obozach. Ostatecznie zachowano je, tworząc na ich terenach muzea i miejsca pamięci, jako najbardziej wymowne świadectwa zbrodni. Funkcjonowanie zbrodniczej machiny eksterminacji, którą stworzyły nazistowskie Niemcy, powinno być utrwalone jako jedna z największych przestróg dla ludzkości.