Trzy nowe programy, jedna strategia oraz dziesięć innych uchwał przyjęli suwalscy radni w czasie LV sesji suwalskiej Rady Miejskiej. Uchwalili programy: opieka wytchnieniowa, „Kajtek – program dofinansowania do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców Suwałk w latach 2023-2025” oraz program opieki nad zwierzętami bezdomnymi. Radni zapoznali się też z trzema informacjami, dwoma sprawozdaniami, a także zadali kilkadziesiąt pytań. Rajcowie m.in. określili zadania realizowane ze środków PFRON, zdecydowali o obniżeniu wysokości wskaźników procentowych określających wysokość dodatku mieszkaniowego oraz zdecydowali o tym, że należy uwzględnić petycję w sprawie zwiększenia świadomości prawnej dotyczącej transplantacji wśród społeczności lokalnej. Po długiej dyskusji ustanowili strefę wolną od dymu tytoniowego w rejonie szkół przy ul. Sejneńskiej do końca pierwszego półrocza przyszłego roku (więcej o tym na str.18). Ponadto radni zdecydowali o zdjęciu z porządku obrad projektu stanowiska Rady Miejskiej w sprawie ataków wymierzonych w świętego Jana Pawła II i ewentualnym przeniesieniu tego punktu na następną sesję RM. W sesji uczestniczył poseł Jarosław Zieliński.

Covid-19 wciąż groźny
Wprawdzie spadła liczba osób zakażonych Covid-19, ale wciąż dużo mieszkańców Suwałk zakaziło się tym wirusem – tak wynika z oceny stanu sanitarnego w Suwałkach w 2022 r. przygotowanej przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną. W 2022 r. w Suwałkach stwierdzono 3 495 zachorowań na choroby zakaźne, z czego 2 689 osób zakaziło się Covid-19, czyli prawie o półtora tysiąca mniej niż w 2021 r. Za to znacznie wzrosła liczba zachorowań na:
– wirusowe zakażenie jelitowe wywołane rotawirusem z 8 – w 2021 r. do 94 – w 2022 r.;
– płonicę (szkarlatynę) z 1 – w 2021 r. na 33 – w 2022 r.;
– grypę z 0 – w 2021 r. na 116 – w 2022 r.
Niepokojące jest zwiększenie zagrożenia zachorowania na wściekliznę. Zwiększyła się liczba potrzebnych szczepień z 10 w 2021 r. na 26 w 2022 r. Pracownicy suwalskiego Sanepidu zwracają uwagę na coraz większą niechęć rodziców do wykonywania szczepień ochronnych w rocznikach 2019-2022.

Pomagają potrzebującym suwalczanom
Suwalscy radni zapoznali się ze sprawozdaniem Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Suwałkach, z którego wynika, że w 2022 r. zmniejszyła się o 293 liczba osób korzystających z pomocy MOPR. W ubiegłym roku ze wsparcia skorzystało 3 032 osób. Najczęściej z takiej pomocy korzystano ze względu na ubóstwo, niepełnosprawność i długotrwałą chorobę. W porównaniu do 2021 r. zwiększyła się o 9 liczba suwalczan skierowanych do Domu Pomocy Społecznej „Kalina”. W 2022 r. skierowano tam 38 suwalczan. Z oferty Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Filipowskiej skorzystało 40 osób, a z oferty Środowiskowego Domu Samopomocy przy ul. Wojska Polskiego prowadzonego przez Stowarzyszenie „Aktywni Tak Samo” skorzystało 39 osób. Nie brakuje miejsc w Domu Dziennego Pobytu „Kalinka”, z którego skorzystało 16 osób.
Niestety po raz kolejny zwiększyła się liczba suwalskich dzieci przebywających w rodzinach zastępczych. W 2022 r. było ich 241. Złą informacją jest też duży (o prawie 1/5) spadek liczby jednorazowych zapomóg wypłacanych z tytułu urodzenia dziecka, bo to oznacza, że rodzi się coraz mniej suwalczan. W ubiegłym roku zwiększyła się liczba orzeczeń o niepełnosprawności wydanych przez Powiatowy Zespół Orzekania o Niepełnosprawności – z 4 114 w 2021 r. do 4 354 w 2022 r., w tym 55 dla obywateli Ukrainy. W 2022 r. 243 osób z niepełnosprawnością ruchową skorzystało z usługi transportowej door-to-door w Suwałkach. 3 607 razy jechały one samochodami w celu aktywizacji zawodowej, społecznej i zdrowotnej. W ubiegłym roku 363 suwalczan z niepełnosprawnościami za pieniądze pochodzące z PFRON otrzymało z suwalskiego MOPR przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, a u 31 z nich usunięto bariery architektoniczne w miejscu zamieszkania (m.in. poprzez przystosowanie łazienek, poszerzenie drzwi, montaż dźwigu, uchwytów i siedzisk prysznicowych). Opłacono również m.in. pobyt 185 suwalczan z niepełnosprawnościami na turnusach rehabilitacyjnych oraz udział 46 osób w WTZ.

Opieka wytchnieniowa
Radni jednogłośnie przyjęli do realizacji w Suwałkach program opieki wytchnieniowej w 2023 r. Ma on wesprzeć członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz osobami niepełnosprawnymi posiadającymi orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie równoważne. Bezpłatna pomoc będzie polegała na:
1) pobycie dziennym w miejscu zamieszkania osoby z niepełnosprawnością do 240 godzin na jednego niepełnosprawnego;
2) pobycie całodobowym w suwalskim DPS „Kalina”, w którym wyodrębniono jedno miejsce pobytu: limit całodobowej opieki na jednego niepełnosprawnego wynosi nie więcej niż 14 dni (336 godzin); zakres usługi obejmuje opiekę całodobową i wyżywienie.
Program będzie finansowany z Funduszu Solidarnościowego w ramach rządowego programu. W latach 2019 i 2022 w Suwałkach opiekę wytchnieniową realizowano w miejscu zamieszkania niepełnosprawnego. W 2022 r. od 1 maja taką opieką w Suwałkach objęto 14 osób dorosłych, nad którymi pracownicy suwalskiego MOPR sprawowali opiekę przez 2 373 godziny, głównie w dni robocze.

Program „Kajtek”
Radni przyjęli program polityki zdrowotnej „Kajtek – program dofinansowania do leczenia niepłodności metodą zapłodnienia pozaustrojowego dla mieszkańców Suwałk w latach 2023-2025”. Uczestnikom programu przysługiwać będzie możliwość dofinansowania do maksymalnie trzech prób zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego w wysokości do 7 300 zł każda, nie więcej jednak niż 80% kosztów całej procedury biotechnologicznej). Uchwała wyklucza możliwość zapładniania komórek jajowych „na zapas” i zamrażania zarodków. Pary zakwalifikowane do korzystania z programu muszą łącznie spełniać m.in. kryteria: medyczne, dochodowe, w zakresie wieku kobiety (od 25 do 39 lat), w związku małżeńskim oraz zamieszkiwania w Suwałkach. Na pokrycie kosztów realizacji programu przeznacza się w 2023 r. w budżecie miejskim Suwałk 80 000 zł. Na pokrycie kosztów realizacji programu w latach 2024-2025 zaplanowano w budżecie miejskim Suwałk po 160 000 zł rocznie.

SBO 2022
Radni zapoznali się ze sprawozdaniem z realizacji Suwalskiego Budżetu Obywatelskiego na 2022 rok. W sumie na SBO w 2022 r. wydatkowano 2 794 278,69 zł, w tym środki finansowe w kwocie 1 175 684,43 zł, które nie wygasają z upływem 2022 roku. W grupie „małych” projektów zrealizowano projekty za łączną kwotę 522 760,64 zł, a są to:
– zakup sprzętu sportowego do treningu motorycznego dla dzieci i młodzieży.Poniesione wydatki – 104 500 zł. Zakupiony sprzęt tj.: rowerki treningowe, obciążenia gumowe, ławki, keiser (zostały ustawione w holu budynku administracyjnego Stadionu Miejskiego przy ul. Zarzecze 26). Jest on dostępny do użytkowania w godzinach 8-20;
– utwardzenie 970 m nawierzchni żwirowej na ul. Dąbrówka – IV etap – poniesione wydatki – 149 012,38 zł;
– utwardzenie terenu przed bramami ROD „Malwa” wraz z parkingami – poniesione wydatki – 121 557,94 zł;
– parking nad Zalewem Arkadia – poniesione wydatki – 147 690,32 zł.
W grupie „dużych” projektów za kwotę 2 074 173,26 zł (w tym środki finansowe w kwocie 1 175 684,43 zł, które nie wygasają z upływem 2022 roku) zrealizowano:
– budowę parkingu przy ul. Grunwaldzkiej do obsługi targowiska, cmentarza i obiektów OSiR – projekt nr 1 – poniesione wydatki 886 803,83 zł. Wykonano 147 miejsc parkingowych;
– boisko „Orlik” na Osiedlu Północ – poniesione wydatki – 1 187 369,43 zł, w tym środki finansowe w kwocie 1 175 684,43 zł, które nie wygasają z upływem 2022 roku. 9.02.2023 r. podpisano aneks nr 2 z datą zakończenia budowy do dnia 23.05.2023 r. Natomiast 28.02.2023 r. przekazano wykonawcy plac budowy.
W grupie „kulturalne” lub „społeczne” zrealizowano projekty za łączną kwotę 99 693 zł:
– „POUKŁADAJ SOBIE RAKA!” – poniesione wydatki 20 000 zł. Działanie skierowane było do grupy 30 mieszkańców Suwałk, którzy borykają się z chorobą nowotworową i obejmowało m.in. serię indywidualnych zabiegów rehabilitacyjnych;

– na budynku przy ul. A. Wierusza-Kowalskiego wykonano okolicznościowy mural z okazji 75-lecia Klubu Wigier Suwałki – poniesione wydatki 20 000 zł;
– piknik rodzinny z okazji odpustu i 30-lecia Parafii pw. Bożego Ciała, który odbył się 16 czerwca 2022 r. przy ul. 11 Listopada 5 – poniesione wydatki 19 800 zł;
– „Suwalska akcja kastracja!”– w ramach projektu przeprowadzono 112 zabiegów na psach oraz akcję informacyjną m.in. na łamach „DwuTygodnika Suwalskiego” – poniesione wydatki 19 900 zł;
– zaopiekujemy się kotami wolno żyjącymi w Suwałkach. W ramach projektu wysterylizowano i udzielono leczenia dla 182 kotów wolno żyjących oraz zakupiono i wydano 1297 kg karmy dla społecznych opiekunów zajmujących się opieką nad kotami wolno żyjącymi – poniesione wydatki 19 993 zł.
W grupie „zielone” projekty zrealizowano:
– Chopina Park – Zielona Skarpa – poniesione wydatki 97 651,79 zł.

Strategia Promocji Suwałk
Suwalscy radni niejednogłośnie przyjęli Strategię Promocji Suwałk do 2027 r. z perspektywą do 2030 r., w której misję promocyjną Suwałk sformułowano następująco: aktywne kształtowanie pozytywnego wizerunku Suwałk jako miasta do odkrycia, rozwoju i życia. W strategii określono 3 cele strategiczne:
– Suwałki miastem otwartym na potrzeby mieszkańców (w tej części jedno z działań określa):
– Suwałki znaną i lubianą bazą turystycznego odkrywania Suwalszczyzny,
– Suwałki – uznanym miejskim ośrodkiem subregionalnym o dużym potencjale gospodarczym i społecznym.
Utrzymano dotychczasowe hasło promocyjne: Pogodne Suwałki. Maskotką promocyjną pozostanie MiśUśmich.

Drożej za taksówki
Wzrosną stawki za kilometr kursów odbywanych nocą, w niedziele i święta oraz do miejsc położonych w drugiej strefie leżącej w mniej zabudowanych obszarach miasta. O zgodę na podniesienie opłat suwalskie korporacje taksówkarskie zwróciły się do suwalskiej Rady Miejskiej. Tłumaczą to wysokimi cenami paliw. W pierwszej strefie od poniedziałku do piątku w godzinach 22-5:59 oraz przez całą dobę w niedziele i święta stawka wzrosła z 3,6 na 4,5 zł. W drugiej strefie w dni robocze od 6 do 21:59 z 4,8 na 6 zł. Nocami oraz w niedziele i święta opłata zmieni się w tej strefie z 7,20 na 9 zł. Przypomnijmy, że przed dwoma laty na wniosek korporacji taksówkarskich została podniesiona opłata początkowa do 10 zł, a maksymalna stawka godzinowa za dzienne kursy w dni robocze w strefie pierwszej wzrosła do 3 zł.

Strefa bez dymu tytoniowego
Niejednogłośnie suwalscy radni utworzyli strefę wolną od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskiego wyrobu tytoniowego. Obejmuje ona Skwer im. A. Kujałowicz, rejon ul. Sejneńskiej (od skrzyżowania z ul. Utrata do granicy posesji przy ul. Sejneńskiej 35, rejon ul. Szkolnej (od skrzyżowania z ul. Sejneńską do skrzyżowania z ul. Składową). Tereny i granice miejsc zostały oznaczone na mapie.
Wkrótce w wyznaczonym terenie pojawią się tabliczki informujące o obowiązującym zakazie palenia wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych i nowatorskich wyrobów tytoniowych. Za złamanie zakazu można otrzymać pouczenie, ale też mandat w wysokości 500 zł. Zakaz dotyczy każdego, nie tylko uczniów szkół. Strefę utworzono do końca I półrocza 2024 r., jednak jeśli nie spełni swego zadania, radni mogą przegłosować usunięcie jej wcześniej.

Wnioski i oświadczenia radnych
W czasie sesji wnioski i oświadczenia zgłosiło 11 radnych. Zbigniew De-Mezer zwrócił uwagę na karę jaką suwalski PGK musi zapłacić dla spółki gazowniczej za niewykorzystany gaz. Prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz poinformował, że po analizie prawnej PGK zapłaci 500 tys. zł kary za gaz, który nie został wykorzystany w ilości zgodnej z zawartą umową. Skierowanie sprawy do sądu, raczej nic by tu nie dało. Marek Zborowski-Weychman zapytał o to, czy wystarczy pieniędzy, które suwalski samorząd otrzyma po decyzji samorządu wojewódzkiego na remont ronda u zbiegu ulic: Bulwarowej, gen. W. Sikorskiego i E. Plater. Tą sprawą zainteresował się też Kamil Lauryn. Cz. Renkiewicz stwierdził, że tych pieniędzy nie wystarczy, bo kosztorys na przebudowę tego ronda wynosił ponad 3,3 mln zł, a samorząd wojewódzki zdecydował o przyznaniu dofinansowania na tę inwestycję w wysokości, 1,5 mln zł. Prezydent zapowiedział, że będzie próbował namówić przedsiębiorców na wsparcie tej inwestycji np. w postaci materiałów budowlanych. Radny zaproponował przywrócenie lewoskrętu z ul. Bulwarowej w ul. Szpitalną. Prezydent Suwałk przypomniał, że ten lewoskręt przed kilkoma laty został zlikwidowany na wniosek mieszkańców. Jego zdaniem najważniejsze jest bezpieczeństwo i w tej sprawie muszą się wypowiedzieć policjanci i drogowcy. M. Zborowski-Weychman i Mariola Karpińska zapytali o stan rozmów w sprawie dodatków nauczycielskich. Zastępca prezydenta Roman Rynkowski poinformował, że trwają negocjacje ze związkami zawodowymi, które chcą podwyżki dodatku motywacyjnego i zmian w kryteriach jego przyznawania. Kolejne rozmowy w tej sprawie odbędą się pod koniec kwietnia.
Karol Korneluk zapytał m.in. o pieniądze na kolejną filię żłobka na Osiedlu Północ oraz o przyszłość Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Prezydent Cz. Renkiewicz poinformował, że suwalski samorząd ubiega się o dofinansowanie na utworzenie filii żłobka w budynku obecnie zajmowanym przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną. Zaś poradnia może być przeniesiona do budynku przy ul. T. Kościuszki 45, na remont którego samorząd złożył wniosek do rządowego programu na dofinasowanie remontów zabytków. Zastępca prezydenta R. Rynkowski dodał, że trwa wdrażanie nowych rozwiązań dotyczących opieki pedagogicznej i psychologicznej, na które samorządy mają 2 lata. W suwalskich szkołach już od początku roku szkolnego logopedzi pracują bezpośrednio w szkołach. K. Korneluk zapytał też o przebudowę ulicy w pobliżu nowego sklepu przy ul. 1000-lecia Litwy. Prezydent Cz. Renkiewicz poinformował, że zgodnie z zawartą umową właściciel tego sklepu ma czas do 30 czerwca tego roku na przebudowę ul. Obozowej. K. Lauryn m.in. zainteresował się tym, na co zostały przeznaczone pieniądze ze sprzedaży mieszkań komunalnych. Prezydent Suwałk poinformował, że pieniądze ze sprzedaży tych mieszkań przeznaczono przede wszystkim na utrzymanie komunalnych zasobów mieszkaniowych i na rozwój komunalnego budownictwa mieszkaniowego. W latach 2019-22 ze sprzedaży mieszkań komunalnych uzyskano ok. 21,4 mln zł, ale w ostatnich dwóch latach wpływy te znacznie zmniejszają się. Najprawdopodobniej osoby zainteresowane skorzystały z tej możliwości, a następnych chętnych jest coraz mniej.
Adam Ołowniuk m.in. zaproponował, by w czasie prowadzonej przebudowy ul. Franciszkańskiej zwiększyć liczbę miejsc parkingowych. Cz. Renkiewicz stwierdził, że w czasie przebudowy przy ul. Franciszkańskiej liczba miejsc parkingowych zwiększy się z 24 do 27, a ze względów formalno-prawnych budowa nowych parkingów nie może być częścią tej inwestycji. Radny zwrócił uwagę na niewłaściwy stan mieszkania komunalnego zaproponowanego rodzinie, która utraciła mieszkanie w czasie pożaru przy ul. M. Konopnickiej. Prezes Zarządu Budynków Mieszkalnych TBS Jarosław Lebiediew poinformował, że ta rodzina przyjęła to mieszkanie w aktualnym stanie technicznym, a teraz najwyraźniej zmienia swoją decyzję. Prezes J. Lebiediew zobowiązał się do zaproponowania rozwiązania umowy z tą rodziną i poszukiwania innej propozycji. Mieszkanie opuszczone przez nich może być zagospodarowane w ramach programu „Mieszkanie za remont”, który wywołał duże zainteresowanie wśród suwalczan. Jacek Juszkiewicz zapytał o mieszkania chronione w Suwałkach. Zastępca prezydenta R. Rynkowski poinformował, że w Suwałkach są 2 mieszkania chronione, w których jest 7 miejsc. Anna Ruszewska zapytała o to, czy suwalski samorząd będzie ubiegał się o pieniądze z programu „Olimpia” na budowę niewielkich sal gimnastycznych. Prezydent Cz. Renkiewicz powiedział, że samorząd złożył wniosek do programu „Olimpia” na budowę małej sali, która przykryje boisko przy Zespole Szkół nr 4. W tej hali ma powstać strzelnica potrzebna do prowadzenia zajęć szkolnych.
Jacek Roszkowski m.in. zaproponował ograniczenie uczniom dostępu do telefonów komórkowych na terenie suwalskich szkół. Zastępca prezydenta Suwałk przypomniał, że zakaz używania telefonów komórkowych obowiązuje już w SP nr 6. Decyzje w tej sprawie należą do społeczności szkolnych i to one powinny rozstrzygać ten problem w statutach szkolnych. Jarosław Schabieński powrócił do potrzeby utworzenia szkoły branżowej II stopnia. R. Rynkowski przypomniał, że w ubiegłym roku było niewielu chętnych do nauki w tej szkole. W tym roku kwalifikacyjne kursy zawodowe oferuje Zespół Szkół nr 6. Radny zwrócił uwagę na konieczność renowacji tablicy w miejscu nieistniejącego już domu rodzinnego Aleksandry Piłsudskiej przy ul. W. Gałaja. Cz. Renkiewicz podziękował za zwrócenie uwagi na stan tej tablicy i zapowiedział jej renowację. J. Schabieński powrócił też do propozycji utworzenia ossuarium (miejsca na ludzkie szczątki z likwidowanych grobów) na cmentarzu przy ul. M. Reja. Prezydent przekazał, że zarządca tego cmentarza czyli prezes Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej zadeklarował utworzenie takiego miejsca. Bogdan Bezdziecki zwrócił uwagę na konieczność uregulowania sprawy opłat za miejsca pamięci narodowej znajdujące się w pasie drogowym. Prezydent Suwałk zapowiedział przedstawienie wkrótce radnym odpowiedniego projektu uchwały, która rozwiąże ten problem. B. Bezdziecki i K. Lauryn powrócili do problemu braku drugiego wyjazdu z Osiedla Kamena, co stwarza zagrożenie w przypadku sytuacji alarmowych. Prezydent Cz. Renkiewicz zapowiedział, że przekaże ten problem do rozwiązania dla dyrektora suwalskiego Zarządu Dróg i Zieleni.

Transmisję sesji Rady Miejskiej w Suwałkach można obejrzeć on-line na stronie internetowej: www.um.suwalki.pl Można też zapoznać się z protokołami z sesji publikowanymi na BIP oraz nagraniami z sesji zamieszczanymi na stronie: www. um.suwalki.pl a także uzyskać dostęp do dokumentów dotyczących pracy samorządu w Biurze Rady Miejskiej w Suwałkach. Zgodnie z wymogiem prawa interpelacje i zapytania radnych oraz udzielane na nie odpowiedzi publikowane są na stronie: bip.um.suwalki.pl