W roku 2020 obchodzimy 100.  rocznicę wojny polsko-bolszewickiej. Z tej okazji suwalskie Archiwum Państwowe w swoich mediach społecznościowych przygotowało niezwykle ciekawe mini-kalendarium wydarzeń w Suwałkach i na Suwalszczyźnie, które miały miejsce w tamtym czasie.

28 lipca 1920 roku Wojsko Polskie opuściło Suwałki z powodu wzrastającego naporu bolszewickiego.  Tak wydarzenia sprzed 100 laty relacjonował ówczesny prezydent Suwałk Adam Modliński w piśmie do Starostwa Powiatowego Suwalskiego: ” Chwilowa słabość Polski została wykorzystana przez wojska litewskie, które wkrótce miały rozpocząć miesięczną okupację naszego miasta… Nieokrzepła jeszcze polska państwowość stanęła pod znakiem zapytania… Pewną nadzieję dawały jednak zwycięskie starcia armii polskiej pod Beresteczkiem i Brodami na przełomie lipca oraz sierpnia na froncie południowym.”

* Pochodzenie dokumentu: Archiwum Państwowe w Suwałkach, Starostwo Powiatowe Suwalskie, sygn. 31, s. 3.

28 lipca 1920 roku wobec opuszczenia Suwałk przez Wojsko Polskie powołano do życia Radę Ludową Okręgu Suwalskiego, która miała zapewnić ciągłość funkcjonowania urzędów i obsługę mieszkańców Suwalszczyzny w obliczu okupacji litewskiej. Poniżej odezwa Rady Ludowej Okręgu Suwalskiego do ludności Okręgu Suwalskiego z dnia 28 VIII 1920 roku.

* Pochodzenie dokumentu: Archiwum Państwowe w Suwałkach, Tymczasowa Rada Okręgu Obywatelska Okręgu Suwalskiego i Zarząd Rady Ludowej, sygn. 15, s. 7

29 lipca 1920 roku:
– pierwsze oddziały litewskie pojawiły się w polskiej części Suwalszczyzny;
– Zarząd Rady Ludowej mianował Czesława Lutostańskiego na Komisarza Powiatu Suwalskiego.

źródło: Archiwum Państwowe w Suwałkach