Grupa teatralna Stowarzyszenia Seniorzy z Pasją Horyzont działająca pod kierunkiem Joanny Łupinowicz przygotowała sztukę o Powstaniu Styczniowym pod nazwą „Zryw wolności”. Spektakl był konsekwencją podjętej przez Sejm i Senat RP  uchwały, iż rok 2023 jest rokiem Powstania Styczniowego.

Powstanie Styczniowe, wybuchło 160 lat temu – 22 stycznia 1863 roku i trwało do jesieni 1864 r. Zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego. Było największym i najdłużej trwającym polskim powstaniem narodowym. Spotkało się z poparciem międzynarodowej opinii publicznej. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ok. 1200 bitew i potyczek. Mimo początkowych sukcesów zakończyło się przegraną powstańców, z których ok. 20 tysięcy poległo w walkach, blisko tysiąc zostało straconych, a ok. 38 tys. skazano na katorgę lub zesłanie na Syberię, zaś ok. 10 tys. wyemigrowało.

Jak powiedziała Jadwiga Sowulewska, organizatorka artystycznego przedsięwzięcia i prezes Stowarzyszenia Seniorzy z Pasją Horyzont:

– Siłę do walki dodawały pieśni i poezja narodowo-religijna. To głównie dzięki niej Polacy uwierzyli w wielkie słowa wieszczów o potrzebie cierpień, krwawej ofiary i szczególnym posłannictwie Polski wśród narodów. Akcja naszego spektaklu toczy się w połowie lata w 1863 roku, gdzieś we dworze szlacheckim, powiedzmy, że na Suwalszczyźnie. W saloniku babci Eufemii, zbiera się zaprzyjaźnione grono osób sprzyjających powstaniu. Nie wszyscy mają w nie tyle wiary co Eufemia,  ale wszyscy starają się, w miarę swoich możliwości, wesprzeć powstańczy zryw i odzyskanie przez Polskę wolności. W trakcie spotkania przychodzą powstańcy po przegranej potyczce, opowiadają o walce. Domownicy spieszą z pomocą, chcą nakarmić ich, zaopatrzyć w prowiant na dalszą drogę.

Przed wystawieniem sztuki wystąpił solista z Sejn pan Franciszek Sewastynowicz. Zaśpiewał „Idzie żołnierz borem, lasem” i „Marsz Powstańców 1863″. Pieśni te były ówcześnie śpiewane. Po wzruszających pieśniach artyści zagrali sztukę.

Poszczególnych bohaterów z casu powstania zagrali: Eufemię – Halina Arciszewska, Malwinę – Eugenia Orchowska, Klementynę – Grażyna Herbaczewska, Julkę – Natalia Świacka (gościnnie z Teatru Lalki i Aktora „Maskarada” z Suwalskiego Ośrodka Kultury), Marylkę – Halina Tymińska, Michała Margiewicza – Janusz Ostrowski, Władysława Bukańca – Waldemar Arciszewski, Putrę – Jan Putra. Scenariusz i reżyseria oraz opracowanie plastyczne – Joanna Łupinowicz, zaś opracowanie muzyczne – Grzegorz Bogdan. Na koniec spektaklu były brawa, łzy wzruszenia i owacje na stojąco.

(tekst Jadwiga Sowulewska, fot. SOK)