1 sierpnia w 79. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w Suwałkach o godz. 17, podobnie jak w całym województwie podlaskim, zostaną włączone syreny alarmowe w hołdzie Powstańcom. W Powstaniu Warszawskim walczył m.in. Batalion „Wigry” złożony m.in. z harcerzy, którzy szkolili się w lasach nad Wigrami w latach 1926-39. Przed czteroma laty w pobliżu miejscowości Cimochowizna, nad Zatokę Hańczańską, zwana też Zatoka Harcerską odsłonięto kamienny pomnik Batalionu Harcerskiego Wigry ufundowany przez Instytut Pamięci Narodowej.
Od 1924 w Chorągwi Warszawskiej Harcerzy funkcjonował silny ośrodek kształcenia instruktorów, kładący nacisk na „wychowanie puszczańskie” i apolityczność harcerstwa. Kluczowym elementem kursów instruktorskich były obozy organizowane w lasach nad jeziorem Wigry. Siła oddziaływania na młodych instruktorów była tak wielka, że „Wigierczycy” tworzyli nieformalne środowisko i utrzymywali bliskie kontakty w wiele lat po zakończeniu kursu. Ta powstańcza jednostka była związana z harcerską organizacją „Wigry”, powstałą 30 października 1939 r. Utworzyło ją 5 harcmistrzów: Władysław Ludwig „Kamil”, Witold Sosnowski „Witold”, Czesław Tomasik „Czesław”, Eugeniusz Konopacki „Trzaska”, Roman Kaczorowski „Prokop”. Organizacja „Wigry” w 1940 r. liczyła 100 harcerzy gotowych do prowadzenia walki zbrojnej z najeźdźcą, a w 1943 r. dysponowała już 250 osobami mogącymi utworzyć dwie kompanie.
W momencie wybuchu Powstania batalion „Wigry” był skoncentrowany na Starym Mieście jako odwód komendanta Okręgu Warszawskiego AK. Na koncentrację dotarło ok. 300 „Wigierczyków” (m.p. w gmachu Ministerstwa Sprawiedliwości przy ul. Podwale 23). Na rozkaz dowództwa Powstania (02.08.1944) ok. 200 żołnierzy I rzutu „Wigier” wraz z innymi oddziałami odwodowymi zgrupowania „Paweł”, przeszło na Wolę w rejon cmentarza ewangelickiego z zamiarem przebicia się do Kampinosu dla uzupełnienia uzbrojenia. Po odwołanym wyjściu z Woli, „Wigry” bronią jej do 06.08.1944, uczestnicząc w krwawych walkach (m.in. obrona ul. Długosza, cmentarza ewangelickiego) i ponosząc duże straty w ludziach (15 poległych, 25 rannych, 20 zaginionych) 6.08.1944 następuje wycofanie na Stare Miasto i połączenie z pozostałą tam grupą II rzutu „Wigier”, powiększoną dzięki inicjatywie kpt. Pawła Leńskiego „Lech II”, o ochotników ze Starówki.
Przeformowane „Wigry” 8.08.1944 wchodzą w skład zgrupowania „Róg” zachowując charakter batalionu odwodowego. W związku z tym działania baonu miały charakter zdecentralizowany i były prowadzone w ramach innych oddziałów i odcinków. Żołnierze „Wigier” walczyli w obronie katedry św. Jana, Pałacu Mostowskich, ul. Jezuickiej; brali udział w ataku na Dworzec Gdański, bronili Starego Miasta od strony skarpy wiślanej. Od 27 sierpnia 1944 „Wigry” wraz z IV baonem WSOP „Dzik” tworzą zgrupowanie „Trzaska”. W nocy z 30/31.08.1944 oddziały batalionu brały udział w próbie przebicia się ze Starówki do Śródmieścia. 1 i 2 września „Wigierczycy” osłaniali ewakuację Starego Miasta kanałami. Na Starym Mieście poległo 2 oficerów i około 150 żołnierzy z „Wigier”, kilkudziesięciu rannych zostało zamordowanych w szpitalach Starego Miasta przez Niemców.
Część „Wigierczyków” zdołała przejść kanałami (2-3.09.1944) do Śródmieścia, gdzie pod dowództwem rannego kpt. „Trzaski” odtworzyli oddział bojowy, którym dowodzili kolejno: kpt. Leoncjusz Wancerski „Zaremba” i por. Jan Golański „Roman”. „Wigierczycy” do 02.10.1944 uczestniczą w walkach (w ramach zgrupowania „Bartkiewicz”): o Dworzec Pocztowy, w obronie barykady na ul. Świętokrzyskiej-Czackiego, odcinka – Mazowiecka-Świętokrzyska-pl. Napoleona, i odcinka „Radzymin” (Królewska-Marszałkowska). Po kapitulacji Warszawskiego Korpusu Armii Krajowej 133 „Wigierczyków” z dowódcą – jako 9. kompania 36. pp Legii Akademickiej – opuściło Warszawę udając się do niewoli. Straty baonu „Wigry”: Powstanie Warszawskie – 160 poległych, ok. 180 zaginionych i ok. 120 rannych.
