Suwalska parafia p.w. Matki Bożej Miłosierdzia we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej realizuje projekt mający na celu przypomnienie i upamiętnienia miejsc, postaci i wydarzeń historycznych, związanych z Powstaniem Styczniowym na obszarze dawnego województwa augustowskiego ze stolicą w Suwałkach, znajdującym się wówczas pod zaborem rosyjskim. W ramach zadania zaplanowano w szczególności działania włączające dzieci, młodzież i dorosłych w obchody 160 rocznicy Powstania Styczniowego na tych terenach.
W dniu 14 czerwca 2023 roku został zorganizowany spacer historyczny na Górę Szubieniczną na obrzeżach Suwałk, gdzie dokonywano egzekucji na powstańcach styczniowych przez powieszenie. Miejsce to obecnie upamiętniają cztery betonowe krzyże z odpowiednimi napisami. Młodzież wraz z opiekunami wyruszyła z Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek im. Jana Pawła II przy ul. Sejneńskiej i poruszając się przez miasto ulicą Bakałarzewską dotarła na miejsce uroczystości upamiętniającej powstańców styczniowych. Młodzież i wszystkich przybyłych powitał mgr Mirosław Hartung, współpracownik salezjański.
W uroczystościach wzięli udział: dyrektor Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach mgr Lidia Kłoczko, profesor historii i konsultant CEN dr Jarosław Schabieński, proboszcz Parafii Matki Bożej Miłosierdzia i dyrektor Dzieła Salezjańskiego ks. mgr Marek Gryn, salezjanin ks. Grzegorz Tondera, dyrektor Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek w Suwałkach s. mgr Katarzyna Braguła, prezes klubu szachowego Hańcza Suwałki Beata Choińska , wychowawcy, opiekunowie grup i młodzież.
W obecności Pocztu Sztandarowego został odśpiewany Hymn „Jeszcze Polska nie zginęła”. Następnie głos zabrał ks. proboszcz Marek Gryn, który powiedział, że pamięć o powstańcach styczniowych jest jednym z elementów naszej tożsamości. Mamy obowiązek ocalić od zapomnienia miejsca, ludzi i wydarzenia z tamtego okresu, by młodzi ludzie wiedzieli kim są, jaka jest historia naszej lokalnej ojczyzny. A wszystko po to, by przyszłe pokolenia też pamiętały… Następnie poprowadził modlitwę w intencji zmarłych powstańców.
Dr Jarosław Schabieński w swoim wykładzie przybliżył wydarzenia sprzed 160 lat oraz determinację ówczesnych bohaterów w dążeniu do zrealizowania marzeń o wolnej i niepodległej Polsce. Jak stwierdził, Powstanie Styczniowe było największym zrywem narodowym przeciwko rosyjskiemu zaborcy. W walkach od stycznia 1863 roku do jesieni 1864 zginęło kilkadziesiąt tysięcy Polaków, a kolejnych tyle zostało zesłanych na Syberię. Zryw miał charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono ponad 1000 bitew i potyczek.
Powstanie styczniowe na Suwalszczyźnie rozpoczęło się w 1863 r. kilka dni po jego wybuchu w centrum Królestwa Polskiego. Działania powstańców ograniczała duża liczba rosyjskiego wojska, które stacjonowało w trzech głównych miastach regionu: Suwałkach, Augustowie i Sejnach. Do potyczek z Rosjanami dochodziło głównie w Puszczy Augustowskiej. Heroiczny bój zakończył się krwawą porażką i represjami. Do Suwałk trafiali przede wszystkim ranni oraz jeńcy. Wielu z nich Rosjanie powiesili na Górze Szubienicznej, na obrzeżach miasta. Góra Szubieniczna, na której obecnie stoją betonowe krzyże, to szczególne miejsce w historii. Na wzgórzu powieszono około 20-tu mieszkańców Suwalszczyzny, którzy brali udział w powstaniu styczniowym. Apel pamięci zakończył się złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy przy czterech betonowych krzyżach . Po części oficjalnej miał miejsce poczęstunek.
Źródło: Mirosław Hartung
