W sierpniu rozpoczną się badania złóż Krzemianka i Udryn na Suwalszczyźnie. Badania będą prowadzone z helikoptera, przelatującym ze sprzętem badawczym zawieszonym 30 metrów nad ziemią przez około 6-12 dni pomiarowych. Dodatkowo prowadzone będą badania naziemne elektromagnetyczne, polegające na rozłożeniu specjalnych urządzeń pomiarowych na polach. Wytyczony obszar badań to 200 km2.  A wszystko to w ramach projektu badawczego „Zrównoważone poszukiwanie złóż surowców krytycznych ze skał magmowych w UE: Wyznaczenie sposobu przejścia na zieloną energię (SEMACRET)”, który od czerwca 2022 r. do maja 2025 r. realizuje Unia Europejska. 

W ramach projektu zaplanowano wykonanie szczegółowych badań geologicznych wybranych europejskich systemów ortomagmowych, zawierających nagromadzenia takich pierwiastków jak nikiel, miedź, chrom, tytan, wanad czy metale z grupy platynowców. Badania będą prowadzone na terenie pięciu najbardziej perspektywicznych obszarów zmineralizowanych w Europie, w tym m.in. Masyw Suwalski (Złoże Krzemianka i Udryn), a także:

  • Akanvaara (V-Cr-PGE) w północnej Finlandii (Lapland Greenstone Belt),
  • Beja (V-Ti) w Portugalii (Variscan Massif),
  • Ransko (Ni-Cu-Co-PGE) w Czechach (Bohemian Massif),
  • strefa Strzegomiany – Kunów (V-Ti, Ofiolit Ślęży) w Polsce.

Interpretacja pozyskanego materiału badawczego, w połączeniu z informacjami archiwalnymi, ma doprowadzić finalnie do opracowania trójwymiarowych modeli rozprzestrzenienia mineralizacji w złożach.

Wyniki badań zostaną zaprezentowane w maju 2025 r. Dodatkowym aspektem projektu będzie opracowanie ankiety, badającej społeczną świadomość na temat znaczenia surowców krytycznych dla gospodarki oraz akceptację lokalnych społeczności dla prowadzenia badań poszukiwawczych i prac wydobywczych.

Efektami całego projektu, którego zakończenie przewiduje się na 2025 rok, mają być:

  • skuteczne ukierunkowanie poszukiwań surowców mineralnych, skutkujące nowymi odkryciami w UE,
  • dywersyfikacja dostaw surowców krytycznych z krajów trzecich,
  • przejrzystość i porównywalność ocen poszukiwań zasobów mineralnych i potencjału wydobywczego w krajach UE,
  • lepsze kształtowanie polityki dotyczącej dostaw surowców w UE,
  • odporne, zrównoważone i zabezpieczone łańcuchy dostaw surowców (również krytycznych) dla ekosystemów przemysłowych UE, wspierających równoczesne transformacje ekologiczne i cyfrowe.

Projekt koordynowany jest przez Uniwersytet w Oulu (Finlandia) i zrzesza 17 międzynarodowych jednostek naukowo–badawczych oraz partnerów przemysłowych z różnych krajów europejskich, w tym: Uniwersytet Cardiff (Wielka Brytania), Uniwersytet Lizboński (Portugalia), Czeską Służbę Geologiczną (Republika Czeska), Narodowe Centrum Badań Naukowych CNRF (Francja), Uniwersytet Techniczny w Wiedniu (Austria), Uniwersytet w Mediolanie (Włochy), czy Park Przemysłowo-Technologiczny „Nave” (Hiszpania).

Źródło: Państwowy Instytut Geologiczny i Suwalski Park Krajobrazowy