24 sierpnia jest ważną datą na kartach historii Suwałk. 103 lata temu Miasto odzyskało wolność wraz z wkroczeniem oddziałów 41. Suwalskiego Pułku Piechoty. Z tej okazji, przy pomniku Polskiej Organizacji Wojskowej na cmentarzu przy ul. Bakałarzewskiej oraz przy pomniku Marszałka Józefa Piłsudskiego złożono kwiaty. W centrum miasta miała też miejsce uroczystość upamiętniająca to wydarzenie, którą stanowiło odegranie hymnu, okolicznościowe wystąpienia oraz modlitwa w intencji ofiar działań wyzwoleńczych.

W uroczystości wziął udział poseł na Sejm RP Jarosław Zieliński, wiceprzewodniczący Sejmiku Województwa Podlaskiego Cezary Cieślukowski, prezydent Czesław Renkiewicz, starosta Witold Kowalewski, przewodniczący Rady Miejskiej Zdzisław Przełomiec wraz z radnymi, zastępca wójta Gminy Suwałki Andrzej Gwaj oraz przedstawiciele wojska, duchowieństwa, policji, straży pożarnej, harcerstwa oraz instytucji państwowych i samorządowych.

Zabierając głos Cz. Renkiewicz przypomniał o okolicznościach wyzwolenia Suwałk oraz o głównych „architektach” wolności: Walerego Romana, Aleksandra Putrę oraz ks. Stanisława Szczęsnowicza. Podkreślił, że spotykamy się w tym miejscu, aby oddać cześć i przypomnieć, komu zawdzięczamy wolność oraz zastanowić się nad tym, co możemy zrobić, aby w przyszłości niepodległość zachować.

– Świętujemy, by przypominać okoliczności w jakich Suwałki dołączały do wyzwolonej w listopadzie 1918 r. ojczyzny, a nastąpiło to w 9 miesięcy później. Robimy to także po to by uzmysławiać, że wolność nie jest dana raz na zawsze. Szczególnie ważne w tym czasie, gdy tuż przy naszej granicy jest wojna, a Ukraina właśnie dzisiaj obchodzi swój Dzień Niepodległości. Dziękuję środowiskom, które pielęgnują postawy patriotyczne pomagając we wspólnej edukacji. Dziękując za udział w uroczystościach, zachęcam do uczestnictwa w kolejnych wydarzeniach upamiętniających trudne rocznice – 1 i 17 września – dodał prezydent Miasta.

Głos także zabrał poseł J. Zieliński, który podkreślił, że wolność nie przyszła jednego dnia,  czekać trzeba było ponad 132 lata, a zdobywano ją także regionami. Zacytował słowa Georga Byrona „Walka o wolność, gdy się raz zaczyna, z ojca krwią spada dziedzictwem na syna”. Zaznaczył też, że jest wielka potrzeba edukowania dzieci i młodzieży oraz zabiegania o ich udział w uroczystościach narodowych, państwowych i lokalnych.

Po przemówieniach nastąpiła modlitwa odprawiona  przez moderatora ks. Jaremę Sykulskiego oraz kapelana wojsk lądowych ks. kpt. Dawida Banacha. Punktem kulminacyjnym było złożenie wieńców pod pomnikiem Marszałka Piłsudskiego przez zaproszonych gości reprezentujących: kombatantów, władze samorządowe,  przedstawicieli służb mundurowych, a także placówek oświatowych i instytucji kultury.

 

Suwalszczyzna późno znalazła się w granicach Rzeczpospolitej. Suwałki odzyskały niepodległość dopiero 24 sierpnia 1919 roku. Po I wojnie światowej region stał się areną konfliktu polsko-litewskiego. Wprawdzie już w listopadzie 1918 roku ukonstytuowała się, stanowiąca organ polskiego samorządu, Tymczasowa Rada Obywatelska Okręgu Suwalskiego, której celem było pokojowe przejęcie władzy, a w lutym 1919 roku odbyły się tutaj wybory do Sejmu Ustawodawczego, to wiosną 1919 roku stanowisko niemieckiego okupanta uległo radykalnej zmianie. W maju 1919 roku, za zgodą Niemców, do miasta wkroczyły oddziały wojsk litewskich, a w ślad za nimi milicja i urzędnicy. W końcu lipca, na skutek decyzji jakie zapadły na forum międzynarodowym, Litwini opuścili jednak Suwałki. Konflikt mimo to nie wygasł, a jego kulminacją był wybuch 23 sierpnia 1919 roku powstania sejneńskiego i trwające kilka dni polsko-litewskie walki o Sejneńszczyznę. W tym czasie Suwałki były już wolne, bowiem 24 sierpnia 1919 roku do miasta wkroczyły oddziały 41 Suwalskiego Pułku Piechoty. Dwa tygodnie później, 12 i 13 września miasto podejmowało z wizytą Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego, który wypowiedział wtedy słynne słowa: „Dzisiaj ziemia wasza jest wolną”.