1 sierpnia mija 80 lat od śmierci Eugenii Mackiewicz, pochodzącej z Suwałk błogosławionej Marii Kanizji. Została rozstrzelana przez Niemców wczesnym rankiem 1 sierpnia 1943 r. 5 marca 2000 r. beatyfikował ją Jana Pawła II. Jej imię nosi jedna z ulic w centrum Suwałk. E. Mackiewicz w plebiscycie czytelników „DwuTygodnika Suwalskiego” znalazła się w gronie dziesięciu najwybitniejszych suwalczan 300-lecia.
Urodziła się 27 września 1903 roku w Suwałkach w rodzinie Wiktora i Bogumiły Mackiewiczów. Rodzina ta mieszkała w drewnianym parterowym budynku przy ul. T. Noniewicza (obecnie parking przy Browarze Północnym). E. Mackiewicz miała pięcioro rodzeństwa: Wacław, Leopold, Jadwiga, Eugenia i Alfons. Ich życie domowe wspominała Jadwiga Mackiewicz („Jaćwież” nr 20): „Rodzice (…) byli bardzo religijni. Nasz dziadek poświęcił cały majątek, żeby pojechać do Rzymu. Pamiętam, że (…) kiedy przyjeżdżał do nas, budził nas o godzinie 6 i śpiewaliśmy Godzinki.” Lata młodości E. Mackiewicz w „Jaćwieży” opisał Zbigniew Fałtynowicz: „Pierwszą komunię Świętą Eugenia przyjęła w wieku dziewięciu lat w kościele pw. św. Aleksandra. Rok później rozpoczęła naukę w rosyjskim Państwowym Gimnazjum w Suwałkach w tzw. klasie wstępnej. Przerwał ją wybuch wojny. Rodzina Mackiewiczów opuściła miasto i udała się nad Dniestr, do Mohylewa. Tam Eugenia kontynuowała gimnazjalną naukę (klasy I-III)”. W Mohylewie zmarła matka Eugenii.
W czerwcu 1918 r. rodzina Mackiewiczów wróciła do Suwałk, gdzie E. Mackiewicz uczęszczała do gimnazjum im. M. Konopnickiej, a po ukończeniu szóstej klasy wyjechała do Wilna do Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek, aby tam jako aspirantka kontynuować naukę. Konieczność opieki nad ojcem zmusiła Eugenię do powrotu do Suwałk, gdzie w latach 1923-26 uczyła się w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim im. Józefy Joteyko. Została nauczycielką. W latach 1929-33 uczyła w szkole powszechnej w Szczytnikach koło Brześcia, gdzie zamieszkała z ojcem i bratem Leopoldem, już wówczas księdzem. Po śmierci brata-księdza Eugenia podjęła decyzję o wstąpieniu do Zgromadzenia Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu. Życie zakonne rozpoczęła 24 lipca 1933 r. w Warszawie. Potem trafiła do Ostrzeszowa i Wilna. W 1934 roku rozpoczęła formację nowicjacką we włoskim Albano. Otrzymała zakonne imię Maria Kanizja. 16 lipca 1936 r. złożyła pierwsze śluby i powróciła do Polski. Pracowała jako nauczycielka w szkole nazaretanek w Kaliszu, a potem w Nowogródku. Siostra M. Kanizja uczyła religii, języka polskiego, matematyki oraz robót ręcznych. Trwało to do 31 lipca 1943 r.
Tak te wydarzenia opisał Z. Fałtynowicz w Jaćwieży z 2002 r.: „Oto przyszedł do sióstr Niemiec w cywilu i przedłożył ustne polecenie komisarza, aby wszystkie siostry stawiły się dzisiaj o godz. 7.30 wieczorem w komisariacie (…) Ulicą 3 Maja pod górę, dość żywym krokiem, podążały parami spowite w czarne habity i welony, postacie sióstr (…) Kto z mieszkańców miasta widział je w tym pochodzie, widział je na ziemi wśród żywych po raz ostatni…” 11 sióstr nazaretanek z Nowogródka, w tym Eugenia Mackiewicz wczesnym rankiem 1 sierpnia 1943 r. zostało rozstrzelanych przez Niemców.
24 lipca 2023